#1
Een 15-jarige leerling uit een gezin met een lage sociaaleconomische achtergrond heeft 3 jaar leerachterstand ten opzichte van een leerling uit een gezin met een hoge sociaaleconomische achtergrond. Verschillende onderzoeken hebben aangetoond hoe groot de correlatie is tussen opgroeien in (kans)armoede en verminderde leerprestaties. Thuisomgeving, eetgewoonten, stressniveau, schoolmateriaal, welbevinden, taalontwikkeling … stuk voor stuk factoren die de leerprestaties van de leerlingen en dus hun schoolcarrière beïnvloeden. (PISA 2018)
#2
Het OVDS-rapport van 2020, gebaseerd op de PISA-resultaten uit 2018, toont aan dat 22,1% van de 15-jarige leerlingen in het Nederlandstalig onderwijs en 38,3% van de 15-jarigen in het Franstalig onderwijs al zeker één keer een schooljaar hebben moeten overdoen. Het rapport legt tevens het verband met sociale ongelijkheid in het onderwijs. Het PISA-onderzoek toont aan dat de kansen dat een kind met niet-Belgische nationaliteit blijft zitten een stuk groter zijn tegenover een kind met Belgische nationaliteit (5,71% t.o.v. 1,61%). Kinderen die een jaar moeten overdoen ontwikkelen minder vaak een “growth mindset”, zij geloven er minder in dat hun capaciteiten kunnen groeien en zich ontwikkelen. Daarnaast toont onderzoek aan dat kinderen met een sociaal-economisch kwetsbare achtergrond en/of migratieachtergrond minder zelfvertrouwen en geloof in hun leercapaciteiten hebben dan hun welgestelde klasgenoten. (OVDS)
#3
In 2022 hadden 6,4% van alle 18- tot 24-jarigen in België geen diploma secundair onderwijs en volgden geen enkele andere aanvullende opleiding of vorming. In de grootstad verdrievoudigt dit cijfer: In Brussel en Antwerpen beëindigen meer dan 20% van de jongeren tussen 18 en 25 hun schoolloopbaan zonder een diploma of kwalificatie te behalen. Opnieuw zijn hier de leerlingen die opgroeien in kansarmoede het meest kwetsbaar. Wist je dat een jongere zonder diploma middelbaar onderwijs tot 3 keer meer risico loopt om in een socio-economische neerwaartse spiraal terecht te komen dan een jongere met een diploma hoger onderwijs? Dit leidt dan tot beperkte kansen op de arbeidsmarkt, wat weer tot armoede leidt. Zo blijft de vicieuze cirkel zich herhalen.(Statbel)(Vlaanderen)
#4
Laten we het even over geld hebben! 89% van ons onderwijsbudget gaat naar personeel (waarvan 70% voor leerkrachten en 19% voor ander onderwijspersoneel). Het gemiddelde OESO-budget hiervoor is 78%. Enkel Griekenland (92%) en Colombia (93%) geven meer uit. (OESO)
#5
We stuurden er hierboven al een beetje op aan: het opleidingsniveau speelt een belangrijke rol bij armoede. Iemand die weinig toegang heeft (gehad) tot opleiding, verdient over het algemeen minder en heeft minder jobzekerheid. Het risico op armoede en sociale uitsluiting vinden dus zijn oorsprong in het onderwijs. We zien hier duidelijk dat het onderwijs een cruciale sociale ladder zou moeten zijn, specifiek voor mensen die zelf opgroeiden in armoede. En daar heeft het Belgisch onderwijs, één van de slechste leerlingen van de klas op vlak van kansengelijkheid, nog heel wat stappen te zetten. (Itinera)
#6
Ons onderwijs is één van de systemen met de grootste leerlingenpopulatie met migratiegrond ter wereld, naast de VS, Australië, Nieuw-Zeeland, Canada, Oostenrijk, Switzerland en Luxemburg. (PISA 2018)
#7
Brussel alleen al kenmerkt zich niet alleen door haar multiculturele en meertalige karakter, maar, met een doorsnee leeftijd van slechts 37,5 jaar en 20% aan jongeren onder de 18 jaar, ook door de sterke groei van een jonge Brusselse bevolking. Eén Brusselse leerling op vijf gaat naar een Nederlandstalige school. (Vlaanderen)
#8
Slechts 20% van de startende leerkrachten in België (na het afronden van de lerarenopleiding) voelen zich voorbereid om les te geven in een multiculturele context. En slechts 40% van hen vinden dat ze voldoende uitgerust zijn op effectief klasmanagement toe te passen. Van de Teach for Belgium-leerkrachten daarentegen voelen zich ruim 80% na het afronden van het tweejarig trainingstraject klaar op vlak van zowel multiculturele context als klasmanagement. (TALIS 2018)
#9
Teach for Belgium zet zich al 10 jaar in om jongeren met de meest socio-economisch kwetsbare achtergrond hun volledig potentieel te helpen bereiken. De cijfers hierboven tonen aan dat dit broodnodig is. We moeten de tendens doen keren, voor onze jongeren, voor onze maatschappij. We zijn ervan overtuigd dat de leerkracht een verschil kan maken. Sinds 2013 werven, selecteren, vormen en coachen we daarom bevlogen mensen die als leerkracht een verschil willen maken en altijd vertrekken vanuit gelijke kansen. Want elke jongere, ongeacht achtergrond, heeft recht op kwalitatief onderwijs.
#10
En laten we vooral afsluiten met een woordje van onze leerkrachten zelf. We vroegen aan Janne, oud-collega en leerkracht basisonderwijs in Mechelen, wat mensen écht zouden moeten weten over het onderwijs. Haar antwoord was hartverwarmend: “Ondanks de negatieve berichtgeving in de media, hebben de mensen bijna altijd echt ontzettend veel respect voor wat leerkrachten doen. De trots die je als leerkracht voelt wanneer je leerlingen iets nieuws kunnen is onovertrefbaar. Dat maakt de job van leerkracht de mooiste job ter wereld.”
